Carian artikel oleh: En. Wan Muhammad Isam Wan Ismail

Article oleh: Dato' Mohamad Zamri Zainul Abidin, Anti-Money Laundering Division Director, Malaysian Anti-Corruption Commission (MACC)

Sumber: https://www.sprm.gov.my/index.php?page_id=103&contentid=3030&cat=BKH&language=en

Membanteras jenayah kewangan dan pengubahan wang haram adalah asas agenda yang lebih luas untuk memerangi jenayah yang teratur dan serius dengan menghalang penjenayah daripada keuntungan yang diperoleh secara haram.

Selain daripada mendakwa mereka yang membantu dalam pengubahan wang haram, beberapa strategi boleh digunakan untuk mendapatkan semula aset yang dicuri, sekaligus melumpuhkan operasi yang mendapat manfaat daripada keuntungan yang diperoleh secara haram.

Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia (SPRM) diberi kuasa untuk menguatkuasakan pemulihan aset yang dicuri melalui Akta Pencegahan Pengubahan Wang Haram dan Pencegahan Pembiayaan Keganasan 2001 (AMLATFPUAA 2001).

Akta ini bertujuan untuk mewujudkan peruntukan berhubung perbuatan jenayah pengubahan wang haram, strategi yang perlu dilaksanakan bagi mencegah kesalahan pengubahan wang haram dan pembiayaan keganasan. Ia juga menangani penyitaan aset yang dikaitkan dengan atau diperoleh melalui pengubahan wang haram, bersama-sama dengan harta yang dikaitkan dengan tindakan keganasan, keuntungan daripada aktiviti haram dan alat yang digunakan dalam melakukan kesalahan tersebut.

Dalam tahun-tahun kebelakangan ini, pemulihan wang haram menjadi semakin mencabar berikutan modus operandi penjenayah yang semakin berkembang dengan beroperasi dalam sindiket dan melakukan pengubahan wang haram keuntungan mereka melalui syarikat berdaftar secara sah dengan proksi dan penama sebagai barisan untuk menyembunyikan kekayaan mereka.

Selalunya, ia dilakukan melalui urus niaga kewangan yang kelihatan sah manakala keuntungan yang diperoleh secara haram kemudiannya dibelanjakan atau digunakan untuk tujuan yang sah atau tidak sah untuk menjana lebih banyak pendapatan. Ia juga boleh didermakan kepada badan amal, atau dibuat sebagai bayaran untuk perkhidmatan sah yang diberikan atau untuk tujuan pembiayaan politik. Kerumitan dan kecairan pengubahan wang haram menjadikan pemulihan aset menjadi lebih kompleks dan mencabar.

Tambahan pula, penyiasat dicabar oleh ancaman penggunaan aset maya dan transaksi rentas sempadan yang melibatkan entiti luar pesisir dalam pelbagai bidang kuasa. Perbuatan rasuah dan penipuan boleh disembunyikan melalui pelbagai lapisan rekod dan dokumentasi, manakala penukaran wang haram itu boleh dilakukan melalui medium baharu seperti mata wang kripto, perdagangan bawah tanah, institusi kewangan rentas sempadan serta perkhidmatan kewangan luar pesisir.

Mengembalikan Kekayaan kepada Rakyat

Perkara utama dalam Akta Pencegahan Pengubahan Wang Haram, AMLATFPUAA 2001, adalah pemulihan aset yang akan dikembalikan kepada kerajaan untuk belanjawan pembangunan seperti pembinaan sekolah, hospital dan infrastruktur untuk memberi manfaat kepada rakyat.

Ia agak berbeza semangatnya dengan Kanun Keseksaan iaitu menuduh dan menjatuhkan hukuman berat untuk menghalang bakal penjenayah. Walaupun elemen itu juga sama penting dalam AMLATFPUAA 2001, ia memerlukan laluan yang lebih praktikal daripada pemahaman bahawa jika anda mendapatkan semula aset yang dicuri, anda melumpuhkan operasi yang mendapat manfaat daripada keuntungan yang diperoleh secara haram. Tambahan pula, hanya bergantung pada pendakwaan terhadap suspek mungkin mengambil masa yang lama di mahkamah yang mungkin berakhir dengan sabitan pesalah atau tidak.

Strategi Memulihkan Aset dan Membanteras Rasuah

SPRM menggunakan tiga strategi. Pertama, kami memberi tumpuan kepada menyiasat kes-kes rasuah yang berprofil tinggi, kepentingan awam dan sensitif. Kedua, kami berhasrat untuk membendung kebocoran dan menjimatkan dana dan hasil kerajaan. Ketiga, kita berusaha ke arah membendung rasuah di kalangan barisan hadapan. Tumpuan strategik ini menekankan dedikasi kami untuk memerangi rasuah pada tahap yang paling meluas dan merosakkannya.

Salah satu strategi utama yang digunakan oleh SPRM ialah penelitian menyeluruh terhadap pengisytiharan aset dan kekayaan, yang secara tidak sengaja mewujudkan persekitaran yang lebih telus yang tidak menggalakkan amalan rasuah. Strategi ini bukan sahaja bertindak sebagai penghalang tetapi juga menyediakan asas untuk menyiasat sebarang kekayaan yang tidak dapat dijelaskan, dengan itu memudahkan pengenalpastian keuntungan yang diperoleh secara haram.

Tambahan pula, pendekatan penyiasatan SPRM dimaklumkan oleh analisis risikan dan teknik dipacu data. Salah satu sumber data utama adalah daripada institusi pelapor, seperti yang disusun di bawah Akta Pencegahan Pengubahan Wang Haram. Ini membolehkan kami menyelidiki kes yang rumit dengan lebih mendalam, mendedahkan sambungan tersembunyi dan mendedahkan rangkaian rasuah yang rumit. Dengan memanfaatkan alat dan metodologi termaju, kami boleh mengumpul bukti dengan cekap dan membina kes yang kukuh terhadap mereka yang terlibat dalam aktiviti rasuah.

Menunjukkan komitmen kami ialah operasi untuk melumpuhkan sindiket jenayah seperti "Ops Tropicana," "Ops Hire," "Ops Hacks" dan "Ops Jaguar." Usaha ini bukan sahaja mengukuhkan komitmen Malaysia untuk memerangi rasuah pada skala global tetapi juga meningkatkan reputasi negara sebagai peserta aktif dalam inisiatif anti-rasuah antarabangsa.

Cabaran 1MDB

Malaysia telah mengumpulkan kedua-dua bunga dan batu bata kerana berada di tengah-tengah apa yang dipanggil salah satu skandal kewangan terbesar dunia. Di sebalik cabaran besar untuk mendakwa dan mendapatkan semula aset yang dikaitkan dengan dana kekayaan negara 1MDB, saya bangga untuk mengatakan bahawa SPRM telah berjaya mencapai kira-kira 62% pemulihan aset, atau RM28.93 bilion, dengan penubuhan Pasukan Petugas Antarabangsa mengenai pemulihan dan pendakwaan aset 1MDB. Ini berbanding dengan kadar kejayaan global memulihkan aset yang dicuri hanya 30%.

Anggota pasukan petugas antarabangsa termasuk Malaysia, Amerika Syarikat, Perancis, Singapura, Switzerland dan Luxembourg. Pasukan petugas ini menyelaras usaha pemulihan aset, perkongsian maklumat dan bukti, membincangkan strategi yang sesuai dan terbaik untuk menangani 1MDB di peringkat antarabangsa, dan membangunkan petunjuk baharu berkaitan kes itu.
Strategi SPRM juga sejajar dengan piawaian dan dasar antarabangsa yang ditetapkan oleh organisasi utama, memastikan komitmen untuk mengekalkan integriti kewangan global dan memerangi aktiviti haram.

Secara khususnya, kami mematuhi garis panduan yang ditetapkan oleh Pasukan Petugas Tindakan Kewangan (FATF), sebuah badan antara kerajaan yang berpengaruh yang membangunkan dan mempromosikan langkah-langkah untuk mencegah pengubahan wang haram, pembiayaan pengganas dan ancaman lain terhadap sistem kewangan antarabangsa.

Tambahan pula, amalan kami adalah selaras dengan saranan dan inisiatif yang dibentangkan oleh Pejabat Dadah dan Jenayah Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (UNODC), memfokuskan kepada memerangi jenayah terancang dan memupuk kerjasama antarabangsa, serta mematuhi prinsip yang digariskan dalam Konvensyen Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu Menentang Rasuah (UNCAC).

Dengan menyelaraskan strategi kami dengan instrumen antarabangsa ini, kami menyumbang kepada landskap kewangan global yang lebih selamat dan stabil sambil secara aktif menangani cabaran yang muncul.

Mendapat Pengiktirafan Antarabangsa

Diiktiraf di peringkat antarabangsa atas kejayaan kami dalam menyiasat pengubahan wang haram, SPRM telah dijemput untuk mengambil bahagian dan berkongsi pengalamannya pada Mesyuarat Tahunan Kumpulan Mengenai Pengubahan Wang Haram (APG) Asia Pasifik dan Forum Bantuan Teknikal & Latihan di Vancouver Julai lalu (9 Julai, 2023).

APG ialah organisasi antara kerajaan yang menumpukan pada memerangi pengubahan wang haram dan pembiayaan keganasan. Mesyuarat tahunannya menyediakan platform untuk negara anggota untuk bekerjasama, berkongsi pandangan dan membincangkan strategi untuk menangani jenayah kewangan ini dengan berkesan.

SPRM juga telah dijemput untuk memberi pembentangan ucaptama di Seminar Antarabangsa Meningkatkan Kapasiti Memulihkan Aset Dicuri di Asia Tenggara di Bangkok pada Mei dan Meja Bulat Tindakan Bersama Anti Rasuah (AC-CA Malaysia) anjuran UN Global Compact Network Malaysia & Brunei pada Mac tahun ini.

Kesimpulannya, tumpuan tidak berbelah bahagi Suruhanjaya untuk membongkar rasuah besar menggariskan strateginya seperti analisis risikan, pengenalpastian Pemilikan Berfaedah Muktamad (UBO), siasatan selari dengan pengubahan wang haram, dan kesedaran tentang metodologi terkini – sama ada pelaburan dalam lukisan bernilai tinggi, wain, artifak atau penggunaan mata wang kripto dalam jenayah pengubahan wang haram. Ini mendasari komitmen SPRM untuk terus selangkah di hadapan jenayah pengubahan wang haram demi menegakkan integriti institusi awam dan swasta serta memupuk masyarakat yang adil dan bertanggungjawab untuk semua.

Tarikh Input: 28/12/2023 | Kemaskini: 28/12/2023 | muhammad.isam